Een kunstwerk, de beschrijving van een gebeurtenis in een boek of een scène in een film, kunnen ons soms een belangrijke les leren, een les die je nooit meer vergeet. Dat was het effect op mij toen ik een levendige vertolking zag van een man die werd gestopt in het spoor van kwade bedoelingen door een verbazingwekkende daad van liefde.
In de film van Mel Gibson uit 2004, The Passion of the Christ, vindt een scène plaats waarin Judas Iskariot Jezus Christus bedriegt, en ‘s nachts met een groep mannen komt om Jezus met bruut geweld op te pakken en hem ter dood te laten veroordelen. Petrus, een leerling van Jezus, reageert op dit geweld door zijn zwaard te trekken en het rechteroor af te hakken van Malchus, een dienaar van de hogepriester. Jezus daarentegen, sommeert Petrus zijn zwaard in de schede te doen, en hij raakt het oor van Malchus aan en geneest het. Wat daarna gebeurt, bewoog mij het meest: Toen Malchus zijn genezen oor aanraakte, weerspiegelde zijn gezicht een verstilde, pure verwondering. Hij gaf geen gehoor meer aan de mannen die hem aanspoorden zich weer bij hun te voegen in hun wraakneming jegens Jezus.
Ik had dit bijbelverhaal al vaak gelezen in het Evangelie van Lukas (22:47-51) en dat van Johannes (18:3-12) en ik wist dat deze daad van Jezus kenmerkend was voor zijn missie de mensheid te genezen. Maar toen ik dit verhaal afgelopen Pasen weer las, herinnerde ik mij die film en de verandering in de gelaatsuitdrukking van Malchus. En ik zag iets dat ik nog niet eerder zo helder had gezien: Te midden van dit extreem provocerende en pijnlijke voorval, overwon Jezus het kwaad, terwijl Petrus er onbewust voor was bezweken. Laat mij dit uitleggen.
Jezus kwam om de mensheid te tonen dat God goed is. Hij zag dat het goddelijk goede, onzichtbaar voor de lichamelijke zintuigen, de almachtige werkelijkheid van het bestaan is. En hij hield dit onzichtbare goede voor ogen om deze werkelijkheid te bewijzen. Petrus daarentegen was zo verontrust door het zichtbare brute geweld dat zich afspeelde tegen Jezus, dat hij reageerde met geweld om kwaad met kwaad te vergelden. Helaas is dit een veel voorkomende menselijke reactie op het kwaad.
Door vast te houden aan en te vertrouwen in de werkelijkheid en oppermacht van God, het goede, bracht Jezus het kwaad aan het licht als onwerkelijk en machteloos. Hij bewees hiermee dat het geloof dat kwaad werkelijk is en macht heeft – en te reageren op kwaad met kwaad – de overkoepelende vijand van de mens is. Op kwaad te reageren alsof het werkelijk en machtig is, is in feite onnatuurlijk voor ons omdat wij in werkelijkheid het beeld en de gelijkenis van God zijn, de weerspiegeling van Gods almachtige goedheid en liefde.
Wanneer wij eerlijk naar onszelf zijn, weten we dat wij in onze menselijke ervaring de tendens hebben om kwaad met kwaad te vergelden. Wij veroorloven ons bijvoorbeeld om boos te worden over wat iemand zegt of doet – en reageren soms vanuit deze boosheid met een onvriendelijke opmerking of handeling. Conflicten tussen personen, rassen, naties en religies komen voort uit reacties op het zien of horen van kwaad met kritische en zelfs wraakzuchtige gedachten, opmerkingen of acties. Er kunnen natuurlijk situaties zijn waar lichamelijke kracht moet worden gebruikt om onszelf of anderen te beschermen tegen geweld. Maar hoe hartverwarmend en hoopvol is het wanneer degene die de oorzaak was van de pijnlijke situatie wordt geraakt door een liefdevol antwoord en medeleven. Wanneer dit gebeurt, wordt het onzichtbaar goede zichtbaar; de macht om het kwaad te stoppen wordt gezien en gevoeld.
Het goede dat Christus Jezus onophoudelijk voelde en manifesteerde – de goedheid van God, de oneindige Geest – is onzichtbaar totdat het mentaal is ontvangen en tot uitdrukking wordt gebracht. De roeping van Jezus was om ons te laten zien hoe wij het zichtbare en onzichtbare kwaad kunnen overwinnen door de liefde van God uit te dragen. In overeenstemming hiermee, vinden we in de Bijbel: “Wordt niet overwonnen door het kwade, maar overwin het kwade door het goede” (Romeinen 12:21).
Jezus had ons ware zijn lief als de gelijkenis van God. En hij maakte onze door God gegeven goedheid zichtbaar voor ons door lichamelijke genezing, en door de geestelijke transformatie van het menselijk begrip en karakter. Wetenschap en Gezondheid met Sleutel tot de Heilige Schrift van Mary Baker Eddy, de Ontdekster van de goddelijke Wetenschap van Christus, maakt dit helpende punt: “Jezus hielp de mens zich met God te verzoenen, door de mens een zuiverder begrip te geven van Liefde, het goddelijk Beginsel van de leer van Jezus, en dit zuiverder begrip van Liefde verlost de mens van de wet van stof, zonde en dood door de wet van Geest – de wet van de goddelijke Liefde” (blz. 19).
Jezus overwon het kwaad in elke vorm gedurende zijn missie, zijn kruisiging, en uiteindelijk zijn hemelvaart, toen hij voorgoed boven de stoffelijke zin van de werkelijkheid van het kwaad werd verheven. Hij bracht zijn goddelijke natuur als de Christus tot uitdrukking door de almacht van het goede, de goddelijke Liefde, te erkennen, lief te hebben en trouw te blijven op ieder moment dat het kwaad zich presenteerde als werkelijk. Zijn voorbeeld leert ons dat wij het kwaad niet hoeven te vrezen, of te geloven dat het werkelijk is en macht heeft.
Ja, het kwaad lijkt wel een werkelijke en machtige vijand van de mens te zijn, maar het heeft feitelijk niet meer macht over het goede dan duisternis macht heeft over het licht. God, het goede, is de werkelijkheid en het kwaad is de onwerkelijkheid. Als we geloven dat het kwaad een werkelijkheid is, bedriegen wij onszelf; en wanneer wij kwaad met kwaad vergelden, prolongeren wij het.
Maar wij kunnen leren het kwaad te overwinnen. De Christus, de aanwezigheid en macht van de goddelijke Liefde, is hier en nu met ons en ontvouwt de oppermacht van het goede, van God, aan het menselijk bewustzijn. De lichamelijke zintuigen zien deze werkelijkheid niet, maar God heeft ons in staat gesteld de onzichtbare geestelijke eigenschappen waar te nemen waaruit de werkelijkheid is samengesteld, zoals genade, rechtvaardigheid, integriteit, schoonheid, orde – allemaal eigenschappen die de harmonie en gezondheid van ieders ware zijn uitmaken. Wij kunnen gebruik maken van het vermogen dat God ons gegeven heeft om de oppermacht van het goede te onderscheiden, vast te houden en erop te vertrouwen. En wanneer wij de liefde van God op deze wijze weerspiegelen en in onszelf het geloof weerleggen dat het kwaad werkelijk en machtig kan zijn, reageren wij er niet op maar overwinnen het!